1,3 miljoen mensen in Nederland tussen de 16 en 65 jaar hebben moeite met lezen en schrijven. Laaggeletterdheid is een stevig maatschappelijk probleem dat vaak tot sociale problemen leidt. Toch besteedt maar 49% van de politieke partijen in het verkiezingsprogramma aandacht aan laaggeletterdheid. Dat blijkt uit het onderzoek dat Klinkende Taal heeft gedaan onder de politieke partijen uit de 5 grootste steden van Nederland: Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven. Terwijl laaggeletterdheid in die steden het meeste voorkomt.

Laaggeletterdheid in verkiezingsprogramma’s

Van de 69 partijen in de 5 grote steden zijn er maar 34 die in hun verkiezingsprogramma de term laaggeletterdheid letterlijk gebruiken. Dat is 49%. Terwijl regionale en lokale aandacht voor dit probleem essentieel is om het op te lossen. Dit is de verdeling per stad:

  • Rotterdam: 54%
  • Den Haag: 53%
  • Amsterdam: 47%
  • Utrecht: 46%
  • Eindhoven: 45%

Aandacht voor laaggeletterdheid

Partijen die wel aandacht hebben voor laaggeletterdheid:

  • vinden dat gemeenten hun communicatie moeten verbeteren;
  • vinden dat laaggeletterdheid vanuit verschillende hoeken aangepakt moet worden;
  • richten hun aandacht vaak onterecht vooral op immigranten.

Communicatie verbeteren

Partijen die laaggeletterdheid op de agenda hebben, noemen in hun aanpak het vaakst dat gemeenten hun communicatie moeten verbeteren voor laaggeletterden. Van de 69 partijen in de 5 grote steden zijn er 19 die dit in hun verkiezingsprogramma aangeven. Dat is 28%. Dit is de verdeling per stad:

  • Utrecht: 40%
  • Rotterdam: 36%
  • Eindhoven: 27%
  • Amsterdam: 23%
  • Den Haag: 13%


Aandacht voor taalniveaus
Ze vinden vooral dat de taal van de gemeente eenvoudiger moet. En noemen bijvoorbeeld deze oplossingen:

Meer aandacht voor taalniveaus van mensen dus.

Hulp in de wijk en digitale communicatie
Daarnaast vinden partijen het ook belangrijk dat gemeenten hulp aan laaggeletterden bieden in de wijk. Bijvoorbeeld met buurthuizen en wijkconciërges. En ze vinden dat de digitale communicatie ‘beter’ moet worden. Voor de ene partij betekent dit dat alles digitaal beschikbaar moet zijn. Terwijl de andere partij juist vindt dat niet alles alleen maar digitaal beschikbaar moet zijn.

Aandacht vanuit verschillende hoeken voor laaggeletterdheid

Partijen die aandacht voor laaggeletterdheid hebben, zien niet alleen een rol voor gemeenten in de aanpak. Maar ze willen ook de toegankelijkheid van het taalonderwijs voor volwassenen vergroten, bibliotheken een centralere rol geven en ze zijn voor meer samenwerking tussen gemeenten en het bedrijfsleven. Opvallend hierbij is dat partijen wel plannen hebben om laaggeletterdheid terug te dringen, maar dat ze nauwelijks budgetten in hun verkiezingsprogramma noemen.

Onterecht vooral aandacht voor immigranten

In de verkiezingsprogramma’s gaat de aandacht naar laaggeletterdheid vaak onterecht vooral uit naar immigranten. Dat lijkt misschien logisch, maar toch zijn er veel meer autochtone dan allochtone laaggeletterden. De grootste groep laaggeletterden bestaat uit oudere autochtonen die een middelbare beroepsopleiding hebben gevolgd: 540.000 personen. Uit het onderzoek Laaggeletterdheid in kaart van Stichting Lezen & Schrijven blijkt dat 8,2% van de autochtone Nederlanders tussen de 16 en 65 jaar laaggeletterd is.

Waarom deed Klinkende Taal dit onderzoek?

Omdat er veel laaggeletterde mensen zijn. En wij vinden dat zij volwaardig moeten kunnen meedoen in de samenleving. Wij vinden het de plicht van de overheid om eenvoudig te communiceren, zodat iedereen snapt wat hij of zij moet doen. Iedereen heeft recht op heldere taal.

Meer informatie?

Bekijk het hele ondezoeksrapport hier.

Lees hier het persbericht.

We beantwoorden graag je vragen, stel ze dus gerust.